Το ΠΑΣΟΚ Λάρισας συζητά

Αντιγράφω από τη σημερινή «Ελευθερία» το ρεπορτάζ του Άρη Ψύχα σχετικά με τη Σαββατιάτικη διαδικασία. Οι υπογραμμίσεις στο κείμενο είναι δικές μου. Τα τεκταινόμενα θα τα σχολιάσω κάποια άλλη στιγμή.
«Ως ασκήσεις ομαδικής ψυχοθεραπείας για προβληματισμένα και μη μέλη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θα μπορούσε να παρομοιάσει κανείς (χρησιμοποιώντας μικρή δόση υπερβολής, είναι αλήθεια) την πολιτική εκδήλωση – διαδικασία που πραγματοποιήθηκε το βράδυ του Σαββάτου, στο ξενοδοχείο «Διόνυσος» παρουσία τριών σημαντικών κεντρικών στελεχών του Κινήματος. Οι Θεόδωρος Πάγκαλος, Χρήστος Βερελής και Βαγγέλης Αργύρης, βρέθηκαν στη Λάρισα στο πλαίσιο προσυνεδριακών διαδικασιών του ΠΑΣΟΚ, εξέφρασαν απόψεις και άκουσαν προβληματισμούς, απόψεις, θέσεις και αρκετές διαμαρτυρίες.
Στην περίπου τρίωρη διαδικασία, εκτός των τριών ομιλητών, τοποθετήθηκαν δεκατρία μέλη του κόμματος, που θα έπρεπε ωστόσο μέσα στην «πολυτέλεια» των τρίλεπτων τοποθετήσεων που έδινε το προεδρείο, να θέσει ο καθένας προβληματισμό, απόψεις, θέσεις και... παράπονα, σε μια συζήτηση που δεν είχε αρχή, μέση και τέλος, αφού ο καθένας έλεγε, λίγο πολύ, ό,τι ήθελε.
Έτσι, στο τέλος της συζήτησης, ένας από τους παρισταμένους με πλούσια κομματική εμπειρία, που δεν πήρε το λόγο, απορούσε πώς κατάφεραν οι ομιλητές μέσα σε λιγότερο από μία ώρα (όσο δηλαδή διήρκεσαν οι τοποθετήσεις των μελών) να «μπλέξουν» σε μια συζήτηση που αφορά στο μέλλον του κόμματος, τον Βλαδίμηρο Μαγιακόφσκι, με τον Δημήτρη Τσοβόλα, τον Νικολάι Μπουχάριν με τον Κ. Σημίτη, τον Κάρλ Μαρξ με τον Γιώργο Γεννηματά, και τη Ρόζα Λούξεμπουργκ με τον Ανδρέα Παπανδρέου...
Ασκήσεις ψυχοθεραπείας, λοιπόν, σε μια αίθουσα απ΄ όπου δεν έλειψαν και οι εντάσεις. Ο όρος «βολεψάκηδες», που εκσφενδονίστηκε ως μομφή από μέλη του κόμματος κατά άλλων, προκάλεσε στιγμιαία ένταση μέσα στην αίθουσα, ενώ η αναφορά μέλους του ΠΑΣΟΚ σε «βιλάρες, ταξιδάρες και τραπεζικές καταθέσεις με εξαψήφια και επταψήφια ψηφία» έκανε τον Θ. Πάγκαλο να αντιδράσει και στη δευτερολογία του να κάνει λόγο για απαξιωτικούς και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς τους οποίους «επέστρεψε», κάνοντας το μέλος που τους διατύπωσε να διευκρινίσει ότι οι συγκεκριμένες αναφορές, αφορούσαν πρωτίστως «στη Δεξιά».
ΟΙ ΓΑΛΛΟΙ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΕΣ
Σε ό,τι αφορά στις τοποθετήσεις, ακούστηκαν πολλά και ενδιαφέροντα, από κάθε άποψη. Όπως για παράδειγμα ακούστηκε η πρόταση το ΠΑΣΟΚ να έχει άλλο πρόσωπο ως πρόεδρο και άλλο στέλεχος να υποδεικνύει ως πρωθυπουργό. «Αντισυνταγματικές χαριτωμενιές» τις χαρακτήρισε ο Θ. Πάγκαλος, ο οποίος δεν απέφυγε να παρουσιάσει και μια σύντομη ανάλυση για τα τεκταινόμενα στο Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και τις διαφορές του Ζοσπέν, που κρατούσε αποστάσεις από τον «Μιτερρανισμό» και τη Σεγκολέν Ρουαγιάλ που δεν είχε καμία σχέση με αυτό που ονομάζουμε στην Ελλάδα «κομματικό κατεστημένο», εκτός του γεγονότος ότι ήταν η σύντροφος και η μητέρα των τεσσάρων παιδιών του γραμματέα του κόμματος των Γάλλων Σοσιαλιστών.
Κάποιος άλλος πρότεινε την εναλλαγή προσώπων στα όργανα, ενώ λίγο μετά ακούστηκε άποψη-πρόταση για την Παιδεία και ειδικά την παραπαιδεία. Κάπου εκεί ο Θ. Πάγκαλος εξερράγη και απηύθυνε ένα γενικό «κατηγορώ» σε στελέχη και μέλη που συμμετέχουν σε διαδικασίες χωρίς προηγουμένως να έχουν διαβάσει τα κομματικά κείμενα. «Είμαστε στην εποχή της κοινωνίας της πληροφορίας. Όλες τις απόψεις, όλα τα κείμενα μπορεί να τα διαβάσει κανείς στο σπίτι του πατώντας ένα κουμπί στον υπολογιστή. Πέρασε η εποχή που μαζευόμασταν στις Τοπικές Οργανώσεις για να συζητήσουμε την κεντρική γραμμή του κόμματος, που έφθανε με το ταχυδρομείο».
Βεβαίως, από τη συνέλευση κάποιοι επιχείρησαν να απαντήσουν και στα «υπαρξιακά» ζητήματα, του τύπου «ποιοι είμαστε, με ποιους είμαστε και πού πάμε», που απασχολούν το τελευταίο διάστημα το ΠΑΣΟΚ.
«ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΔΕΞΙΑ»
Επίσης, μέλος του ΠΑΣΟΚ, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα να επιστρέψει το κόμμα στην 3η του Σεπτέμβρη, για να εισπράξει βεβαίως λίγο αργότερα την - ειρωνικής διάθεσης - απάντηση του Θ. Πάγκαλου για τις αναφορές στην ιστορική διακήρυξη ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ για αποχώρηση από ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, για το μεγάλο αραβικό έθνος, για τον τρίτο δρόμο κ.ά. Κάποιος άλλος μίλησε για την αναγκαιότητα της «αριστερής στροφής», χωρίς βεβαίως ο άνθρωπος να μπορέσει να εξηγήσει, μέσα σε τρία λεπτά, τι ακριβώς εννοεί.
Το ερώτημα τι σημαίνει σήμερα «Αριστερά και Δεξιά» έθεσαν στις αρχικές τους ομιλίες οι κ. Πάγκαλος και Βερελής. Μάλιστα, ο κ. Πάγκαλος χρησιμοποίησε και ένα γνωστό παράδειγμα λέγοντας χαρακτηριστικά: «Σε κάποιες γειτονιές ακόμα, υπάρχουν τα μπακάλικα, επειδή δεν εμφανίστηκαν ακόμα τα πολυκαταστήματα και τα μεγάλα σουπερ μάρκετ. Όταν εμφανιστούν θα προκύψει και το ερώτημα. Με ποιον είμαστε: Με τον μπακάλη, γιατί πρέπει να υπάρχουν αυτές οι μικρές οικογενειακού τύπου επιχειρήσεις, που εξασφαλίζουν το εισόδημα μιας τετραμελούς – πενταμελούς οικογένειας, ή με το σουπερ μάρκετ που διαθέτει πιο φθηνά τα προϊόντα, άρα κατά κάποιο τρόπο προφυλάσσει το εισόδημα των εργατικών οικογενειών της περιοχής; Ποια θέση είναι αριστερή σήμερα;» διερωτήθηκε ο κ. Πάγκαλος.
Από την άλλη, το κείμενο των πολιτικών θέσεων του ΠΑΣΟΚ ενόψει του Συνεδρίου, χαρακτηρίστηκε από παριστάμενο ως ο «νεοφιλελεύθερος χυλός του Μίμη Ανδρουλάκη», ο οποίος Μ. Ανδρουλάκης κατηγορήθηκε από άλλο κομματικό μέλος για τη στάση του και τα όσα υποστήριζε κατά του Ανδρέα την περίοδο του «βρώμικου ΄89».
Και το όνομα του Αλέξη Τσίπρα, ακούστηκε αρκετές φορές. «Να τον φοβόμαστε τον Τσίπρα», επισήμανε κάποιος «σύντροφος» και αρκετοί συμφώνησαν. Όχι όλοι, όμως, αφού άλλος ομιλητής τόνισε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα πρέπει να φοβάται τον Συνασπισμό, εάν βγει στην κοινωνία.
Στον Συνασπισμό, αναφέρθηκε και ο Θ. Πάγκαλος: «Γίναμε ουρά του ΣΥΝ και μετά απορούμε που «τσιμπάει» από εμάς», τόνισε ο πληθωρικός πολιτικός και συμπλήρωσε: «όποτε κάναμε επίθεση στο ΣΥΝ, στο εσωτερικό μας προκαλούνταν αμηχανία».
Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΟΝΕ
Σε συνέχεια των παραπάνω, κάποιοι από τους παρισταμένους μίλησαν για τον κυβερνητισμό. Ακόμα και ο Πάγκαλος, ο οποίος συμφώνησε πως αυτή η στάση έχει προκαλέσει πολλά προβλήματα στο ΠΑΣΟΚ, συμπλήρωσε όμως πως ο κυβερνητισμός αφορά σε ολόκληρη την κομματική πυραμίδα και όχι μόνο στα ηγετικά στελέχη.
Πάντως, αυτό που κανείς δεν μπορεί να καταλογίσει στα στελέχη και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ, είναι όταν αποφασίζουν «να ανοίξουν το στόμα τους» δεν φοβούνται τίποτα. Έτσι βρέθηκαν δυο από τα παλιά στελέχη του τοπικού ΠΑΣΟΚ που έθεσαν ευθέως στον Θ. Πάγκαλο και με αφορμή παλιότερες δηλώσεις ερωτήματα για το εάν επιμένει ότι η κυβέρνηση Σημίτη τη δεύτερη τετραετία της (2000 – 2004) κατέστρεψε τη χώρα και για το εάν προτείνει την κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου.
Για το μεν πρώτο απάντησε πως μετά την επίτευξη του οικονομικού θαύματος της ΟΝΕ της πρώτης τετραετίας, ακολούθησαν υστερήσεις στην ολοκλήρωση θεσμικών αλλαγών, στη χώρα και υπό αυτή την έννοια τόνισε ότι «καταστρέψαμε την χώρα».
Σε ό,τι αφορά στο άσυλο επισήμανε ότι αυτό αφορά στους χώρους διδασκαλίας και τόνισε ότι θεσπίστηκε για να προστατεύσει την επιστήμη και την έρευνα και όχι για να αποτελεί εφαλτήριο για εφόδους ταραξιών ή χώρους παρασκευής «μολότοφ».
Από μια τέτοια διαδικασία πάντως, δεν θα μπορούσαν να λείψουν οι μεμψιμοιρίες για τα διορισμένα όργανα, τους αποκλεισμούς, την επιρροή των βουλευτικών γραφείων ακόμα και για τη μη εκλογή προεδρείου στη συνέλευση.
Από τα πιο σημαντικά όμως ήταν η επισήμανση τόσο της τριάδας των κεντρικών στελεχών, αλλά και κάποιων που τοποθετήθηκαν ότι πρωτίστως στο ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητή η εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας και των μεταβολών που έχουν επέλθει αλλά και όσων αναμένεται να επέλθουν στο άμεσο μέλλον. «Πρέπει να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον της κοινωνίας. Το Συνέδριο δεν θα πρέπει να είναι η οριστική τακτοποίηση και διευθέτηση παλιών λογαριασμών. Αλλά ένα μεγάλο πολιτικό γεγονός που θα κάνει την κοινωνία να στρέψει το ενδιαφέρον της σε μας» τόνισαν μεταξύ άλλων οι Πάγκαλος, Βερελής και Αργύρης. Ως ορθή ακούστηκε η επισήμανση στα αυτιά των περισσοτέρων... Και το ερώτημα είναι σαφές. Υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια για το ΠΑΣΟΚ ώστε να μην εξελιχθούν έτσι τα πράγματα;»